فرصت کم نظیری که به خاطر شرایط تحریم برای برندهای داخلی ایجاد شده با ارتقاء کیفیت محصولات می تواند راه گشای مسیر آینده باشد.
دکتر عباس سقایی عضو موسس انجمن مدیریت کیفیت ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات، درادامه تصریح کرد: فرصتی که امروز برای بخش صنعت کشور ایجاد شده طی چند دهه اخیر وجود نداشته به شکلی که تقریباً رقبای خارجی امکان حضور در بازار داخل ندارند و بازار تسلیم شرکت های داخل شده و در بخش هایی مثل لوازم خانگی که غول های بزرگ خارجی همه بازار کشور را تسخیر کرده بودند، حالا یک فرصت کم نظیر در اختیار بخش صنعت قرارگرفته و این فرصتی بود که به اصلاح ساختار خود اقدام می کردیم و افراد و متخصصانی را برای زمانی که برندهای خارجی برمی گردند آماده کنیم.
وی ضمن تاکید بر نقش و اهمیت تخصص گرایی در حوزه ی کیفیت گفت: طی سالهایی که فرصت فعالیت در فضای کیفیت را داشتم، آموختم که هیچ نوع تخصصی مانند این نوع تخصص در موضوع کیفیت، شاید آمادگی آن را نداشته باشد که از یک کار اثربخش و به شدت موثر تبدیل شود به یک کار نمایشی و کاملاً بی تاثیر.
به این معنی که وقتی متخصصانی داریم که می توانند مساله ها را به خوبی تعریف و حل کنند، می توانیم بهبود مداوم را کاملاً لمس کنیم. همچنان در کنار آن می توان کارهایی انجام داد که هیچ تاثیری نداشته و تنها نمایشی از حرکت کیفیت ایجاد می کند که این موضوع یکی از بزرگترین مشکلات در این مسیر قلمداد می شود.
وی افزود: برخی اوقات برای مخاطبان این پرسش مطرح می شود که جامعه صنعتی و متخصصانی که داعیه ی کیفیت دارند و جوایزی نیز دریافت کرده اند، چرا در واقعیت و در عمل نمودی ندارند؟ به همین علت نخستین موضوعی که باید مورد تاکید قرار بگیرد این است که مراقب باشیم موضوع کیفیت تبدیل به کارناوال نمایش نشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات تصریح کرد: به نظر من راه حل واقعی حرکت به سمت حل مسئله های واقعی است. متخصصان کیفیت کسانی هستند که مسئله های واقعی را حل می کنند، این درحالی است که کیفیت مرز ندارد و می تواند به خیلی از موضوعات بپردازد مثلاً همانطورکه میتواند مسائل کاملاً صنعتی را دربربگیرد، درعین حال امکان پوشش دهی موضوعات خدماتی و درمانی را نیز داشته باشد، اما موضوع مهم این است که ما قادر باشیم با استفاده از دیتاها و اطلاعات اقدام به حل مساله نماییم.
او درادامه تصریح کرد: با توجه به تجربه ای که در کار باتیم های مختلف و حل بیش از 700 مساله داشتم؛ به این موضوع دست یافته ام که تمرکز بر مسئله واقعی راه نجات ما درفضای کیفیت است. بعضی اوقات متخصصان وقتی راجع به کیفیت صحبت می کنند مانند این است که درمورد یک ابزار بحث می شود که کار با آن را خیلی خوب می دانند. همانند کسی که وسیله ای نظیر چکش در دست داشته و دائماً تلاش می کند میخ ها را پیدا کند تا بتواند ازاین وسیله استفاده نماید.
عضو موسس انجمن مدیریت کیفیت ایران به موضوع دیگری تاکید کرد که آن “جایگاه کلیدی داده هاست” و درتوضیح آن افزود: با برخی بزرگترین سازمانهایی ایران که موفق به کسب جوایز متعددی درحوزه ی کیفیت شده بودند، کارکرده ام ولی از عدم تحلیل اطلاعات متعجب شده ام. متخصصان ما درشرایطی نیستند که بتوانیم از دیتاهایی که در دنیا تولید می شود استفاده کنیم.
درواقع یکی از راهکارها این است که بتوانیم در کشور نیروی انسانی تربیت کنیم که که قادر باشند مسائل را شناسایی کرده و براساس داده ها حل کنند. این درحالی است که تجربیات ما نشان می دهد وقتی با موضوعاتی مانند داده کاوی و حل مسئله وارد سازمانی می شویم از دیتاهایی که مورد تحلیل قرارنگرفته متعجب هستیم.
در واقع کیفیت ابزار رقابت واقعی و جنگیدن دریک فضای رقابت جدی است و قواعد بازی درحوزه های مختلف مثل زمین چوگان و گلف کاملاً متفاوت است.
نسرین وفایی عضو هیات مدیره انجمن کیفیت ایران نیز با تاکید بر نقش کیفیت و استاندارد سازی در توسعه صنعت و خدمات داخلی تصریح کرد: در هرجا کیفیت پایینی مشاهده می شود، نشانگر آن است که نقشی به صورت کامل ایفا نشده یا مسئولیتی به صورت کامل اجرایی نشده است، درواقع با کیفیت بودن یک نقش ملی است و از رفتار شروع می شود و تاثیر آن هم در زندگی شخصی و هم در سطح مدیریت سازمان ها و کیفیت محصولات و خدمات داخلی و ملی نمود می یابد.
وی درادامه تصریح کرد: درشرایط بحرانی که کشور ما طی سالهای گذشته با آن مواجه بوده، آنچه که بیش از هر موضوعی تحت الشعاع قرارگرفته، کیفیت محصولات و خدمات بوده است. کیفیت موضوعی است که تا قبل از این شرایط نیز وضعیت مناسبی نداشت. اینکه علت آن و دلیل شکننده بودن این موضوع چیست، مواردی است که به تحقیق و بررسی بیشتری نیازدارد.
نسرین وفایی تاکید کرد: نمی توان قضاوت کرد که دراین رابطه اقدامی انجام نمی گیرد، چرا که درسطوح ملی و سازمانی شاهد هستیم دغدغه ی کیفیت وجود دارد و درصنایع و خدمات مختلف نیز شاهد ارائه ی طرح هایی در راستای بهبود و ارتقاء کیفیت هستیم، به عنوان نمونه در صنعت خودروسازی از سوی نهادهای دولتی و غیردواتی، شرکت های بازرسی، شرکت های خودروساز و قطعه ساز، دانشگاه ها و مراکزعلمی شاهد هستیم که طرح های ارتقاء کیفیت خودرو و قطعات ارائه می شود ولی تاثیر آن در کیفیت محصولات و خدمات و حتی زندگی افراد نمایان نیست.
وی گفت: اگر زیرساخت مناسبی وجود نداشته باشد، هرمقدار روی بهبود ظواهر کلیشه ای سرمایه گذاری کنیم بازهم نتیجه ی لازم حاصل نمی شود. درواقع شاید از ابتدا در حوزه ی خدمات و تولید با مفهوم کیفیت و یا ایجاد زیرساخت های لازم برای آن به شکل جدی برخورد نشده و درحال حاضر نیز باید حرکت در مسیر بهبود و توسعه را هرچند آرام و پیوسته ادامه داد.
این عضو هیات مدیره ی انجمن کیفیت ایران افزود: از آنجا که کیفیت تابع عوامل بسیار زیادی است لازم به ایجاد فضایی هوشمندانه و فرهنگ پویای بهبود کیفبیت در کل کشور و همچنین نیازمند همت ملی است که باید هر وظیفه و مسئولیتی درجایگاه خود با کیفیت و به درستی اجرایی شود.
وی درادامه ابراز امیدواری کرد که با اهتمام به موضوع کیفیت همه افراد در اجرای مسئولیت ها و نقش هایی که در زندگی، تحصیل، کار، تولید و خدمات و هر جایگاهی که عهده دارند، درارتقاء موضوع کیفیت در کشور نقش موثری ایفا نمایند.
لازم به ذکراست 18 آبان در تاریخ رسمی کشور به عنوان روز ملی کیفیت از سوی نهادهای مرتبط گرامی داشته شده و از سرآمدان این حوزه تجلیل شد.